Het catenaccio van de KNVB
In deze maanden van lege stadions zorgt de KNVB met verbazingwekkend geklungel voor grote imagoschade. Jammer, want met meer bestuurlijke daadkracht, visie en een proactieve houding had de voetbalsport juist nu haar reputatiescore flink kunnen verhogen.
Afwachtende houding
‘Voor wie wacht komt alles steeds te laat’, is een regel uit een songtekst van Thé Lau. Een bijna Cruijffiaanse uitspraak, want ook vaak van toepassing op sportsituaties. Dat dit zowel geldt voor op het veld als in de bestuurskamer is ook voor de KNVB pijnlijk duidelijk geworden.
De afgelopen weken heeft de bond met haar defensieve en afwachtende houding de grip op de situatie van en voor haar leden helemaal verloren. Zeker na haar stuntelige optreden dit weekend over de afloop van de competitie door ADO en RKC Waalwijk niet te laten degraderen en SC Cambuur en De Graafschap niet te laten promoveren. Dat zorgde bij clubs, fans en journalisten voor veel onbegrip.
In een haastige peiling, later raadpleging genoemd, kozen zestien clubs voor een promotie- en degradatieregeling. Negen clubs waren tegen en negen clubs maakten geen keuze. De KNVB zette zo de onderlinge verhoudingen onder druk: de ene club leek te kunnen beslissen over het lot van de ander. Dat de bond deze uitslag vervolgens negeerde, maakte alles alleen maar onduidelijker.
Geen leiderschap
De afgelopen zes weken toonden de KNVB en Eric Gudde, directeur betaald voetbal, vooral gebrek aan leiderschap. Ze voerden een ‘actie-reactie-beleid’ in plaats van zelf inhoudelijke plannen en scenario’s te maken voor de best mogelijke afloop en de gevolgen daarvan. Gudde is ook niet serieus in gesprek gegaan met de belangrijkste stakeholders, met name voor wie er iets op het spel stond.
De dag na de ‘Eredivisie-uitslag’ schreef Gudde een brandbrief aan kabinet en burgemeesters. Hij schat in deze brief het inkomstenverlies voor het betaald voetbal op zo’n 400 miljoen euro. Namens de bond vraagt hij om hulp in de zoektocht naar oplossingen voor het betaalde voetbal. Een lastige taak, want de meeste clubs hebben geen vertrouwen meer in Gudde.
Gemiste kans
De KNVB heeft verzuimd om beter na te denken over haar eigen bijdrage aan de samenleving. De bond heeft nagelaten om actief ideeën en oplossingen aan te dragen voor haar leden en het Nederlandse voetbal. Deze crisis had ook gebruikt kunnen worden om samen met clubs de waarde van sport en voetbal als ‘belangrijkste bijzaak van het leven’ zichtbaar te maken. Een gemiste kans.
De eveneens noodlijdende culturele sector doet dat veel beter. Kunstenaars komen veelvuldig en succesvol in de media met inhoudelijke pleidooien over waarom cultuur zo belangrijk is voor ons land. In Buitenhof mocht Ramsey Nasr zelfs pleiten voor kunstenaars in het Outbreak Management Team. De KNVB schiet ondertussen in eigen doel en verspilt kostbare speeltijd.
In de aanval
Het huidige gebrek aan gezag en vertrouwen leidt tot grote schade aan de reputatie van de KNVB. Het is tijd om een draai te maken en doordacht de aanval te kiezen. Dat vraagt om een proactieve houding, om concrete plannen met een inhoudelijke visie en om verbindend leiderschap. Vooralsnog zet de KNVB het hele Nederlandse voetbal op achterstand.
Bronnen: NOS en NRC Handelsblad