Cees van der Laan, hoofdredacteur van Trouw: ‘Ons profiel is net zo sterk als dat van de Telegraaf’

2 juni 2021 – De stand van de reputatie in 2021: veel waardering voor de kwaliteitsjournalistiek van de krant, 115.000 abonnees en een groeiend lezersbestand. Als Cees van der Laan de vraag krijgt wat voor krant Trouw nu eigenlijk is zegt hij tegen de beeldvorming in, nooit dat het een christelijke krant is. “Trouw is er voor iedereen die interesse heeft in onze waarden. We ontlenen onze inspiratie aan christelijke waarden die je, wat mij betreft, ook humanistisch kunt invullen. Dus wat dat betreft kan iedereen onze krant lezen.”

Duidelijk gepositioneerd

Dat betekent volgens Van der Laan niet dat Trouw geen duidelijke positionering heeft. “We hebben net zo’n sterk profiel als de Telegraaf. Kijk naar waarden als solidariteit, streven naar vrede en gerechtigheid. Die weten we te vertalen naar deze tijd. Rentmeesterschap? Dat is bij ons duurzaamheid. Een thema dat erg populair is onder veel lezers die niet per se christelijk zijn. We waren ook de eerste krant met een redactie voor duurzaamheid en groen, onze tijd ver vooruit.”

Ongeveer de helft de lezers van Trouw noemt zich christelijk. Van zeer orthodox tot zeer vrijzinnig. Het doel van Van der Laan is om dat publiek te verbreden, want sinds de jaren zestig is Trouw volgens hem met de lezers uit de kerk getrokken. “Waarom dan toch nog steeds dat stempel? “Dat heeft te maken met imago, maar iedereen die ons leest kan daar overheen stappen. We hebben het er op de redactie zelf ook nooit over. Mijn voorganger was in zijn jeugd zelfs lid van de CPN, dat zegt wel wat over hoe we hier denken.”

Controleren van de macht

Met het verlies van de dagbladen, zou voor onze samenleving een waardevolle traditie en belangrijke kwaliteit verloren gaan, aldus Van der Laan. “Dat geldt niet alleen voor Trouw, maar voor alle kranten. Pluriformiteit is essentieel. Samen maken we het schilderij van Nederland en controleren we op ieder onze eigen manier de macht. Kijk naar de Panamapapers of naar de Toeslagenaffaire. RTL en Trouw hebben dat grondig uitgezocht.”

Hij is er trots op dat je met kwaliteitsjournalistiek ook als relatief kleine krant een deuk in een pak boter kunt slaan. En zonder onafhankelijke krant komt de macht aan de macht. Dus het is niet pretentieus om die machtscontrole als hoofddoel te hebben. “De macht moet behalve in het parlement ook buiten het parlement kritisch bevraagd worden. En niet alleen politici, maar ook machtige bedrijven zoals Shell.”

Vertrouwen ‘mainstream media’

Hoewel met fake news geloofwaardigheid steeds meer op het spel komt te staan, blijft Trouw er alles aan doen om te zorgen dat alles klopt. “We controleren al die feiten en zorgen dat we buiten die discussie blijven.” De kritiek op de zogenoemde ‘mainstream media’ ziet Van der Laan dan ook niet terug in de oplagecijfers. “Sterker nog, de kwaliteitskranten NRC, Volkskrant en Trouw groeien in oplage. Het grote publiek groeit naar ons toe en geeft ons vertrouwen.”

Dat vertrouwen liep in 2014 een deuk op met een zaak van journalistenfraude (de affaire Ramesar).”Dan staat je reputatie echt op het spel. We hebben een extern onafhankelijk onderzoek uit laten voeren om de kwaliteitsborging weer op orde te krijgen.” Dat heeft Trouw een stimulans gegeven om het succesvolle pad van de onderzoeksjournalistiek in te gaan. “Niet als aparte redactie, maar als onderdeel op alle redacties. We werken ook niet met anonieme bronnen of met fake namen, tenzij het echt niet anders kan. Dat betekent ook dat we soms met pijn in het hart zaken niet kunnen publiceren.”

Reputatiekwetsbaarheid

Bij een krant is de reputatiekwetsbaarheid dus enorm, bevestigt Van der Laan. “Daar zijn we dan ook continu mee bezig. Gelukkig is onze reputatie de laatste jaren alleen maar verbeterd. Dat bouw je op met goed onderzoek, kloppende feiten en kwaliteitsjournalistiek. Het gaat ook over vormgeving en je stijl. Welke thema’s en onderwerpen je kiest, hoe je interviews geeft. Dat moet je voortdurend onderhouden. We hebben niet alleen een krant, maar ook een website en editie, ons zaterdagmagazine.”

Niet alles verandert voortdurend. Tegen de beeldtrend in op een pagina met een lel tekst beginnen bijvoorbeeld, daar heeft Trouw nog steeds geen enkele moeite mee. Van der Laan: “We zijn een krant voor lezers. Onze lezers houden van lezen. En er komen er steeds meer. Ze zijn gemiddeld genomen nog wat ouder, maar zeker online daalt de leeftijd.”

Abonneren op OnBrandScan podcast

Communicatiespecialisten van IVRM Reputatie voeren samen met Stef Heutink en Maarten Halsema de redactie van de serie OnBrandScan. Iedere uitzending schuift een CEO of specialist aan die zijn of haar visie op merk, marketing en reputatie geeft aan de hand van een prikkelende stelling.

• Op iTunes
• Op Spotify
• Op Soundcloud